Günümüzde yer alan önemli hizmetlerden bir tanesi de işletme sorumluluğu hizmeti adı verilen hizmettir. Elektrikteki yüksek gerilim mekanizmalarına sahip, kendisine ait bulunan bir trafo merkezi olan firmaların can güvenliği ile mal güvenliğinin sağlanabilmesi amacı ile kurulan bir sistemi oluşturur. Bu güvenliğin yanında ekonomik yapıdaki kayıpların en az düzeye indirilmesi için lazım olan hizmetlerin yürütülme işlevini üstlenen ve denetim edilmesini sağlamakta olan elektrik mühendisinin almakta olduğu işleve “Tesis İşletme Sorumluluğu” ya da “Trafo İşletme Sorumluluğu” adı verilir.

Yüksek Gerilim İşletme Sorumluluğu Nedir?

Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri içerisinde can ve mal teminatının sağlanabilmesi için ve aynı zamanda kayıpların engellenebilmesi için gerekli olan firma hizmetlerinin yürütülebilmesini üstlenmiş olan yetkili kişilere ”Yüksek Gerilim İşletme Sorumlusu” adı verilir.

İlginizi Çekebilir: Topraklama Ölçümü

İşletme Sorumluluğu Hizmetinin Verilebilmesi İçin Hangi Belgelere Sahip Olmak Gerekir?

İşletmeler sistemin kabul edilmesinin ardından ve enerjinin altında bulunduğu süre boyunca tesis işletme sorumlusunu bulundurma mecburiyetindedir. İşletme yükümlülüğün üstlenmekte olan mühendis elektrik mühendisleri odası tarafından verilmiş olan “Elektrik Yüksek Gerilim Tesisleri İşletme Sorumlusu” sertifikasına sahip Elektrik ya da Elektrik Elektronik Mühendisliği alanından olması gerekir.

İşletme Sorumluluğu Hizmetini Kimler Verebilir?

Yüksek gerilim firma sorumluluğu kapsamına bakıldığında; protokol taraflarından biri olan firma sahipleri Elektrik Mühendisleri Odası’nca hazırlanmış olan yönetmeliğe göre çeşitli sorumluluklara sahip olurlar. Yönetmelik ile firmada gerilim tesislerini işletebilme sorumluluğunu yapabilecek olan kişiler şu şekilde ifade edilebilir:

İşletme sorumluluğu, firmalardaki tam gün veya tam yıl konusuna göre çalışmakta olan Tesis İşletme Sorumlusu sertifikasına sahip mühendis tarafından gerçekleştirilebilir.

Firmalardaki bu özelliklere sahip olan bir mühendis bulunmuyorsa, bu hizmet elektrik mühendisleri odası tarafından yıl sonuna kadar geçerli dahil olmak üzere 1kV üstü ve altı tesisler için SMM sertifikasına sahip ve İşletme Sorumluluğu belgesi olan mühendislerce gerekli işletme hizmetleri yapılabilir.

İşletme Sorumluluğu Hizmetinin Yükümlülükleri Nelerdir?

İşletme sorumluluğu hizmeti kapsamında bu hizmeti yürütmeye hak kazanmış olan kişinin çok sayıda ve birbirinden farklı biçimde görevleri ve nitelikleri bulunur. Bu görev ve yükümlülüklerin birkaç tanesi şu şekilde verilebilir:

Firma sahibine ait bulunan yüksek gerilim trafo alanının işletme sorumluluğunu, işletme hizmetini veren kişi üstüne almış olur. İşletme sorumlusu yasalar karşısındaki sorumluluklarının haricinde, firma sahibi adına enerji sağlamakta olan kuruluşlara karşı da sorumludur ve muhataptır.

Görevin başlaması ile birlikte işletme hizmeti sorumlusu, firmanın yüksek gerilim mekanizmasını denetler. Ayrıca firma yönünden eksiklerin ya da kusurların var olup olmadığının kontrol edilmesini sağlar.

İşletme yapısına göre personellerin eğitimini vermektedir ve herhangi bir yanlış işlemin ortaya çıkmasının önüne geçebilmek amacı ile çeşitli önlemler alır.

İşletme hizmeti sorumlusu, yüksek gerilimin bir hat taslağını hazırlar ve uygun görüldüğü kısımlara aşılamasını sağlar.

Manevra yönergelerinin hazırlanması sağlar ve imza karşılığında firma personellerine teslim etmek ile görevlidir.

Güvenlik eksikleri ile alakalı malzemelerin eksiği var ise firmayı bilgilendirir ve bu eksikliklerin yerine getirilmesi sağlar. Mevcut halde olan güvenlik malzemelerin kontrolünün gerçekleştirilmesini ve gerekli olan testlerin yaptırılması sağlar.

İşletmelerde yapılması düşünülen manevralar da işletme sorumlusu tarafından gerçekleştirilmelidir. Bunun haricinde işletme sorumlusu yönetmelikler kapsamında bir kısmını ya da tamamını kendi denetimi altında yetkili olan bir firma personeline yaptırabilme hakkına sahiptir.

Firma aktif bir çalışma halinde iken meydana gelebilecek olan arıza açmalarının analizinin yapılması ve işletme sorumlusunun talimatı ile lazım olan manevraların gerçekleştirilmesini sağlar.

İşletme sorumlusu, enerjiyi tedarik eden dağıtım şirketi ve bakım yükümlülüğü taşıyan kurumlar ile iletişim halinde kalarak; bakım açısından yapılması gerekli olan işlerin gününe ve saatine karar vererek koordinasyonun oluşmasını sağlar.

Yüksek Gerilim Belgesi Nedir?

Elektrik ve Elektrik-Elektronik adı verilen bölümün lise veya lise dengi olan okullar ile birlikte yüksekokul ya da mesleki eğitim okullardan herhangi birinden mezun olabilen teknisyen, tekniker veya mühendis şeklinde gruplandırılabilen bireylerin 1000 voltun üzeri olan tesislerde çalışabilmesi amacı ile gerekli olan belgeyi ifade eder.

Trafo Bakımı Mecburi Olan Bir İşlem Midir?

Bünyesinde trafoyu bulundurmuş olan iş yerlerinin ya da firmaların, en geç senelik periyotlar ile trafolarına gerekli olan bakımlarını yaptırmaları gerekir. Trafoların hareket edebilen yapıya sahip olan parçalarının olmamasından dolayı sürtünme kayıplarının ortaya çıkması söz konusu olmaz. Bunun sonucu ise, verimli olan en yüksek elektrik araçları olarak gösterilebilir. Trafo bakımı hakkındaki yazımızı okumak için bu linki ziyaret edebilirsiniz.

Trafo Bakımı Nasıl Gerçekleştirilir?

Trafo bakımı, trafoya sahip olan işletmeler açısından oldukça büyük bir önem arz eder. Trafo kesicisi bakımı sırasında yapılacak olan kontroller şu şekilde sıralanır:

• Trafodan sinyal gönderilmesi ile kesicinin çalışır durumda olup olmadığı mekanik açıdan kontrol edilir.
• Daha sonra ise kontak dirençleri adı verilen yapının ölçülmesi sağlanır.
• Kapak sökülür ve mekanizma bu şekilde temizlenir.
• Hücre içi tiner vasıtası ile silinir.
• Bununla birlikte kablo başlıkları da tiner ile silinir.
• Gerilim ve akım trafoları tiner yardımı ile temizlenir.